Da bismo uspešno pratili razvoj vremenske situacije, ili pripremili meteorološke podatke za analizu – potrebno je poznavati simbole koji se koriste za označavanje pojedinih atmosferskih pojava.
Osnovu za tumačenje procesa u atmosferi čine meteorološki elementi. Pod meteorološkim elementom se podrazumeva jedna atmosferska promenljiva koja karakteriše stanje atmosfere na određenom mestu i u određenom trenutku, tj. to je veličina stanja atmosfere.
Meteorološki elementi su: Sunčevo zračenje, Zemljino izračivanje, trajanje Sunčevog sjaja (osunčavanje ili insolacija), horizontalna vidljivost, temperatura vazduha i gornjih slojeva tla, temperatura vode, vazdušni pritisak, isparavanje, vlažnost vazduha, oblačnost, količina i vrsta padavina, visina snežnog pokrivača, gustina snega, pravac (smer) i brzina vetra. Do vrednosti meteoroloških elemenata dolazi se postupkom osmatranja i merenja. Brojčane vrednosti meteoroloških elemenata u datom trenutku, kao i stanje meteoroloških pojava u tom istom trenutku označavaju stanje atmosfere ili karakter vremena za taj trenutak. Drugim rečima, vreme je trenutno stanje atmosfere ili presek toka atmosferskih procesa.
Osim meteoroloških elemenata izdvajaju se i meteorološke pojave. To su oblaci, magla, kiša, sneg, rosa, inje, grmljavina, sevanje itd. Meteorološke pojave se u izvesnom smislu razlikuju od atmosferskih pojava. Naime, atmosferske pojave obuhvataju sve kategorije meteoroloških pojava osim oblaka.
Od pomenutih termina treba razlikovati atmosferske procese. To su svi procesi koji se dešavaju u atmosferi, bez obzira da li su fizičke, hemijske, biološke prirode ili im u osnovi leže geografski uzroci. To su, na primer: advekcija, cirkulacija atmosfere, transformacija vazdušnih masa, ciklogeneza, obrazovanje magle, stvaranje ozona, kruženje kiseonika itd. Svi oni se uglavnom grupišu kao meteorološki ili klimatološki.
Atmosferske pojave ili meteori su pojave koje se mogu osmatrati na površini Zemlje ili u atmosferi (izuzimajući oblak) i koje se sastoje iz padavina, suspenzija, ili naslaga tečnih ili čvrstih čestica koje mogu sadržati ili ne sadržati vodu. Meteori takođe mogu biti pojave optičke ili električne prirode. One se dele u četiri grupe: hidrometeori, litometeori, fotometeori i elektrometeori.
Hidrometeori obuhvataju sve proizvode vodene pare u tečnom ili čvrstom stanju, koji padaju na zemlju, lebde u atmosferi, lebde vetrom uzdignuti sa zemlje, ili bivaju nataloženi na tlu ili predmetima u slobodnoj atmosferi. Pojavljuju se sledeći oblici hidrometeora: kiša, sleđena kiša, rosulja (sipljenje ili izmaglica – sipeća kiša), sleđena rosulja, sneg, susnežica, zrnast sneg (sitna krupa), ljutina (ledene prizmice ili iglice), krupa (solika), sugradica (ledena zrnca), grad (tuča ili led), rosa, slana (mraz), inje, poledica, poledica na tlu, tromba (pijavica), magla, sumaglica, ledena magla, mećava, vejavica, dim mora i snežni pokrivač. Među njima se kao osnovni oblici ističu: kiša, sneg, krupa i grad – visoke padavine; i rosa, slana, inje i poledica – niske padavine.
Litometeori su pojave koje se sastoje od lebdećih ili vetrom sa tla izdignutih čestica, većinom u čvrstom, a manje u tečnom stanju. U litometeore se ubrajaju: čađavina (suva mutnoća), peščana magla, dim, prašinska i peščana mećava, prašinska i peščana oluja, vihor i jak vetar.
Fotometeori su svetlosne pojave prouzrokovane odbijanjem, prelamanjem, rasipanjem ili interferencijom Sunčeve ili Mesečeve svetlosti. Najkraće rečeno, to su svetlosne pojave. Kao fotometeori se pojavljuju: Sunčev i Mesečev halo, venac oko Sunca i Meseca, irizacija, glorija, duga, čist vazduh i optička varka.
Elektrometeori su pojave kod kojih je prisutna vidljiva ili čujna manifestacija atmosferskog elektriciteta. Najkraće rečeno, to su električne pojave. U elektrometeore spadaju: grmljavina, sevanje, grmljenje, vatra svetog Elma i polarna svetlost.
